Oergedrag: is er nog wat van over?
Sinds de oertijd is ons gedrag aangepast en geëvolueerd.
Gelukkig maar, anders knuppelden we elkaar nog steeds ons hol uit.
Maar is er nog iets van dit oergedrag over?
De mens is het product van evolutie.
Ons brein is geëvolueerd en daarmee ons gedrag.
Maar kun je gedrag verklaren vanuit de evolutietheorie?
Evolutionaire psychologen vinden van wel.
Vreemdgaan
Een voorbeeld van psychologen van de University of Texas:
uit hun onderzoek kwam naar voren dat mannen het niet zoÂ’n ramp vinden
als hun vrouw vreemdgaat met een andere vrouw.
Gaat ze vreemd met een andere man,
dan is de kans groot dat hij een punt achter de relatie zet.
Hun verklaring klinkt logisch; van vreemdgaan met een andere man kan nageslacht voortkomen.
De bedrogen man voedt dan andermans kinderen op,
terwijl hij zijn eigen genen moet voortplanten en beschermen.
Daarom zou het niet erg zijn als ze overspel pleegt met een vrouw,
met wie ze toch geen kinderen kan krijgen.
Werkvloer
Ook op de werkvloer komt oergedrag voor,
vaak zonder dat we het doorhebben.
Bioloog Patrick van Veen vergelijkt onschuldige praatjes bij het koffiezetapparaat
met apen die elkaar vlooien.
Roddelen, imponeergedrag, pesten, het is volgens van Veen allemaal biologisch te verklaren.
CollegaÂ’s willen altijd bij de groep horen.
Als je erbuiten valt, loop je gevaar.
Ga maar eens in je eentje op de savanne lopen.
Grote kans dat je die leeuw niet op tijd opmerkt.
En in je eentje het gevecht aangaan heeft ook weinig zin.
Je hebt bescherming van de groep nodig.
Daarom wil je erbij horen en daarom worden zwakke schakels eruit gewerkt.
‘Survival of the fittest’ geldt ook op kantoor.
Assepoester
Critici vinden evolutionaire psychologie te makkelijk.
Zij vinden dat er ook nog zoiets is als cultuur en dat gedrag daar
vooral door wordt bepaald.
Want een fossiel vertelt je hoogstens iets over de biologie en anatomie van de oermens.
Zijn gedrag is er niet aan af te lijden.
Een goed voorbeeld van de eindeloze discussie hierover, is het Assepoester-effect.
Onechte kinderen worden namelijk vaker mishandeld en zelfs vermoord dan eigen kinderen.
Volgens evolutionair psychologen komt dat omdat mensen geprogrammeerd
zijn hun eigen kroost en dus genen, te verzorgen en te beschermen.
Onzin, zeggen critici.
Volgens hen kennen stiefouders hun stiefkinderen vaak niet v
anaf hun geboorte en hebben ze daarom geen tijd gehad om aan elkaar gehecht te raken.
Strakke billen
Het debat over menselijk oergedrag is nog lang niet afgelopen.
Hoe het ook zit: het blijft leuk erover te fantaseren.
Wist je bijvoorbeeld dat je kunt verklaren waarom zowel mannen als vrouwen
van een welgevormd achterwerk houden?
Strakke billen waren in een ver verleden een belangrijke indicatie dat iemand
een goede langeafstandsloper was.
En langeafstandslopers waren goede jagers en daarom belangrijk
voor het overleven van de hele groep.
Logisch dus, dat zowel mannen als vrouwen belang hechten
aan een goede bilpartij.
Bron: Quest Psychologie