Het hoogste gebod
“Meester wat is het hoogste gebod” vroeg de leerling. De Meester sprak, ”Je zult God liefhebben met geheel je hart, ziel en verstand. Als dit geschiedt dan zal je ieder liefhebben als jezelf”.Een dialoog tussen vader en dochter. Zij, de dochter had net de bons gehad van haar eerste geliefde en lag verslagen op haar bed te huilen. Hij, de geliefde, verkoos het vlotte stadsmeisje, dochter van een welgestelde, i.p.v. haar, een eenvoudige boerendochter. De vader geheel begaan met het verdriet van zijn dochter sprak: “Als je geen pijn kent, weet je ook niet wat geluk is.” De dochter: ”Maar vader hoe kan ik deze pijn veranderen.” De vader zei: “Door jezelf te zijn want dan zul je de liefde weer voelen en iemand anders tegen komen waar je weer van zult houden”. “Maar”, sprak de dochter, “het doet zo’n pijn!” Er was eens een man die op weg was naar zijn familie. Onderweg werd hij overvallen door rovers. Deze mishandelden hem zo erg dat hij half dood langs de weg bleef liggen. Er kwam een priester voorbij. Hij had haast want hij moest een offer ritueel in de tempel doen. De priester zag de man liggen en liep snel naar de overkant van de weg om het slachtoffer te ontlopen. Niet veel later kwam er een wetgeleerde langs, die in gedachten verzonken was over een nieuwe wet waarin zwaardere straffen zouden worden vast gelegd tegen overvallers . Hij zag het slachtoffer liggen en dacht die wet moet er komen en liep gauw door. Na enige tijd kwam er een koopman met paard en wagen langs .Hij was op weg naar de markt. De koopman stopte bij het slachtoffer en bod deze hulp. Hij maakte ruimte op zijn kar door wat van zijn vracht langs de kant van de weg te plaatsen, zodat het slachtoffer vervoerd kon worden. De koopman reed naar een herberg en vroeg aan de herbergier een arts te waarschuwen. Deze stuurde zijn bediende erop uit om een arts te halen. De koopman en de herbergier legden het slachtoffer in een bed . Nadat de arts geweest was en het slachtoffer verzorgd had vertrok de koopman. Hij gaf de herbergier geld voor het verblijf en de verzorging van het slachtoffer en zei bij het afscheid dat hij op de terugweg zou langs komen. Dit om te zien of het slachtoffer herstelde en om de nog eventuele meerkosten te betalen.
Een ander verhaal
Er was eens een Guru/ Meester die vele leerlingen had. Deze leerlingen kwamen uit alle sociale lagen van de bevolking. Doch de Guru behandelden hen als gelijken. De Guru had veel plaats in zijn woning en zo konden er regelmatig leerlingen bij hem verblijven. Op een zekere dag was een van de leerlingen aan het koken in de keuken. Hij behoorde tot een lagere kaste. De man was uien aan het bakken toen er een andere leerling, een Brahmaan, de keuken in kwam. Deze rook de uien en er kwam een grote verontwaardiging over hem die in een woede uitmondde. De Brahmaan begon op hoge toon de medeleerling uit te foeteren en vertelde de ineengekrompen leerling dat uien rajas voedsel is die de zinnelijkheid zou opwekken. De Brahmaan liet de arme man voelen een doodzonde te hebben begaan.
Na enige dagen kreeg de Brahmaan vreselijk last van zijn maag. Hij ging naar zijn Guru en vroeg wat hij moest doen om van zijn maagpijn te genezen. Zijn Guru was even stil en keek de Brahmaan aan. Toen zei de Guru tot de gekwelde leerling dat hij uien moest gaan eten, want dat was effectief tegen maagkwalen! Alle misstanden in deze wereld is het gevolg van de niet begrepen liefde. Liefde is de stroom die voorkomt uit de Bron en vormt de basis voor al het leven. Zonder liefde zou het leven niet kunnen bestaan. Eén van de bijzondere eigenschappen van de liefde is toewijding. Zij geeft onvoorwaardelijk en zonder onderscheid.
Doch onder invloed van Maya, d.i. illusie en onwetendheid, wordt zij beperkt en misverstaan.
Alle levende wezens zijn toegewijd. De flora met haar schitterende bloemenpracht, de gewassen, kruiden en vruchten die door toewijding en opoffering gegeven worden aan dier en mens. In het dierenrijk, fauna, drukt de toewijding zich uit in de zorg en bescherming van de soort. En beiden, flora en fauna, zorgen voor een ecologisch evenwicht.In de mens kan deze toewijding ontaarden in ontwrichting en kwellingen maar zich ook verheffen in heling en verzoening. Als je goed waarneemt zie je in ieder mens toewijding. Dit kan in de werkzaamheden, zorg voor het gezin, een hobby, religie, sport enz. Zelfs een dief is toegewijd aan zijn slimheid en beroving! De grootste obstakel die de liefde tegenkomt op haar weg is zelfzucht. En deze zelfzucht kent vele gedaanten. Van het meest grove en in het oogspringende misplaatsingen tot subtielere vormen van (zelf)misleiding.
In de gelijkenis loopt de priester door want hij wil op tijd zijn voor het ritueel van het offer in de tempel. Hij wil zijn handen niet bevuilen aan de man die op straat ligt te creperen. In zijn blinde toewijding vergeet hij dat het (slacht)offer pal voor hem op de weg ligt. De wetgeleerde die alleen in zijn hoofd leeft verzaakte zijn gevoel en liep ook door. Bedacht dat er snel een strengere wet moest komen tegen geweld delicten. Opmerkelijk is dat de koopman, die meestal wordt gezien als iemand die zich slechts met winst en verlies bezig houd wel de compassie had om het slachtoffer te verzorgen. De Brahmaan die in zijn toewijding dacht dat uien eten zondig was en daardoor blind was voor enige nuancering en hierdoor zijn medemens veroordeelde. Gelukkig had hij een Guru die hem liet inzien, doormiddel van een ervaring.
In de bovenstaande verhalen drukt deze toewijding zich op verschillende manieren uit. De vader die zijn dochter wil troosten en zegt dat pijn noodzakelijk is om geluk te voelen. In zijn wijsheid raakt hij toch iets essentieels aan. Hij zegt, ”Door jezelf te zijn zul je de liefde weer voelen.” De zuivere Liefde die de basis is van alle bestaan kan niet voortleven dan op voorwaarde steeds te mogen manifesteren. Maar Zij ondergaat veranderingen door de drie krachten van Prakriti (Sanskriet)), dat is de objectieve natuur. In het Sanskriet de guna’s genoemd. Deze drie guna’s zijn, Tamas wat o.a. betekend, inertie en vertraging. Rajas: beweging en stroming en Satva: evenwicht en harmonie. En deze zijn weer werkzaam in de vijf elementen. Deze drie krachten/energieën wisselen voortdurend af in bewegingen, begrenzingen en het in stand houden van het objectieve leven. Iedere levensvorm bestaat nu eenmaal uit deze drie guna’s. Zonder deze zou de objectieve natuur niet kunnen functioneren. De keerzijde hiervan is dat niets blijft en na een bepaalde duur alle levensvormen ontbonden worden, verdwijnen en in een andere levensvorm weer verschijnen. Gelijk het spreek woord zegt: Er is niets blijvend onder de zon. Dit is de “tragiek” die iedere ziel ondergaat bij zijn/haar incarnatie hier op aarde. De ziel wordt omhuld door “klederen”/aura die de fysieke-, emotionele/psychische- en mentale werelden in zich meedragen.
In opdracht van karma (lees mijn vorige artikelen) werkt iedere ziel om zijn “klederen”, aura, te verfijnen om zo de Liefde te kunnen manifesteren. Dit “werk” resulteert onmiskenbaar in een aaneenschakeling van ervaringen. Deze kunnen in de uitersten van het spectrum heel smartelijk en/of vreugdevol zijn met alle tussenschakeringen daarin. Er wordt vaak gezegd dat de Liefde zoet is. In zekere zin is dat ook zo want zoet bedekt alle smaken. Maar onmiskenbaar is zoet ook verbonden met de andere smaken (Rasana) zoals zuur, zout, bitter, wrang en scherp. Want deze zijn onderdeel van de elementen in de natuur. Men zegt vaak dat de Liefde gecompliceerd is, jazeker als men beseft hoe de Liefde veranderingen ondergaat door de drie guna’s en de elementen. En toch streeft een ieder naar deze liefde om haar te bezitten. Zij nadert heel dicht op het moment dat iemand verliefd wordt. De mens wordt dan voor even uit zijn begrenzing getrokken en verkeert in wat men noemt de zevende hemel! De Engelsen spreken van, Faling in Love. Men valt in de liefde. Ik vindt dat een toepasselijke benadering. In de roes van verliefdheid wordt men geconfronteerd met zichzelf en alle elementen worden versterkt.
Er vindt een osmose, samensmelting, plaats met die ander of deze het wel of niet bewust is. Al je zintuigen reageren scherper en het dagelijks leven wordt uitvergroot. Het is de Shakti, het vrouwelijke aspect van Shiva, die de verliefde mens beroert. De mens wordt zeer creatief en als een kind naïef/onschuldig. We spreken dan van iemand die een roze bril draagt. Maar verliefdheden ze komen en gaan even snel als deze zich aandienden. Wetenschappers hebben ontdekt dat een verliefdheid duurt tussen een dag en twee jaar. Doch in geval dat twee mensen besluiten verder te gaan dan zullen de verdiepende kwaliteiten in de relatie ingebracht moeten worden. En in dat proces kunnen vele botsingen plaatsvinden. De belangrijkste kwaliteit die de liefde gestalte doet krijgen is de toewijding, vertrouwen en respect voor elkaar. Doorgaans is deze het sterkst verbonden in het moeder- en vaderschap. Maar er zijn ook ouders die in hun toewijding verstikkend kunnen werken of deze geheel verwaarlozen. In platonische vriendschappen die door het hart zijn verbonden kan de toewijding groeien in een band voor het leven ongeacht plaats en tijd. Doch dit is zeldzaam. De meeste vriendschappen zijn gestoeld op gezamenlijke interesses of belangen. Als deze interesses veranderen of belangen niet meer van dienst zijn verbreken of verwateren deze relaties. De liefde, zoveel bezongen, gedicht en verhaald, verhandeld, onteerd, vernederd, misverstaan en bevochten, is de grootste uitdaging waarmee de mens hierop aarde worstelt.
Pas als in de mens het geestelijke licht ontwaakt zal de Shakti een vergelijkbaar proces op gang brengen zoals in een verliefdheid. Naarmate dit proces zich voltrekt en verdiept wordt de Liefde onpersoonlijk en universeel. Dan is de ander gelijk als jezelf, ongeacht iemands afkomst, religie of ras.
Er is één ras; het ras der mensheid. Er is één taal; de taal van het hart. Er is één religie; de religie van de liefde. Er is één Bewustzijn; deze is alomtegenwoordig.
Bron: Sathya Sai Baba